We willen duurzame visserij onder de aandacht brengen en daarmee de Stichting Dupan en de palingvissers ondersteunen. De palingstand in Nederland is zeker de afgelopen 30 jaar flink teruggelopen. Het aantal palingvissers is navenant afgenomen.
Sluitende oorzaken daarvoor hebben wetenschappers nog niet gevonden. Verstoringen in de levenscyclus van de paling zijn zeker van invloed. De aanleg van de Afsluitdijk blokkeert het vrij in- en uitzwemmen van palingen. Het Deltaplan uit 1953 heeft met de Oosterscheldekering een tweede blokkade opgeworpen. Dit heeft de paling geen goed gedaan.
Palingen paaien in de Sargassozee, een stuk van de Atlantische Oceaan bij Cuba en Florida, 4000 km verwijderd van de Europese kust. Er is een zwemmarathon van een half jaar voor nodig om daar vanaf de Europese kust te komen. Nakomelingen zwemmen terug, liftend op gunstige oceaanstromingen.
Door alle blokkeringen in Nederland -ons land zit potdicht om ons tegen het wassende water te beschermen, komt de jonge glasaal moeilijk in onze zoete wateren. Zoet water is nodig om te groeien. Schieraal kan er moeilijk weer uit en schieralen moeten als volwassen palingen weer naar de Sargassozee terug kunnen zwemmen.
20 tot 30% van de schieralen wordt door waterkrachtcentrales, turbines, waterkeringen, stuwen en sluizen waar ze doorheen moeten vermorzeld. Nu helpen mensen glasalen en schieralen letterlijk een handje om over de dijken te komen. Het project Paling over de Dijk helpt daarbij. Maar deze hulp kan slechts tijdelijk zijn. Paling zou weer in de gelegenheid moeten worden gesteld zelfstandig te migreren. Vrije migratie tussen alle wateren onderling.
Ook meer kennis over de paling is nodig, want eigenlijk weten we er nog niet zoveel over. Bij de Universiteit van Wageningen doen ze hun uiterste best de paling beter te begrijpen. Ze hebben al larven uit wilde en gekweekte paling kunnen telen. Maar gedijen gekweekte glasalen wel goed in de natuur? Kunnen die uitgezet worden en hun weg vinden naar de Sargassozee? Dat is nog onduidelijk.
Met de afname van de paling, leek de visserij en palinghandel te verdwijnen. Gaat het met de paling slecht, dan gaat het ook slecht met de vissers. Duurzaam vissen is in beider belang, want ook volgend jaar willen vissers weer paling kunnen vangen. Vangstverboden moeten uitkomst bieden om de palingstand weer toe te laten nemen. Landelijk geldt er een vangstverbod in september, oktober en november. Dat vinden de vissers maar niks, terwijl ze wel een groot voorstander zijn van duurzaam vissen. De laatste drie maanden van het jaar niet mogen vissen, betekent dat je in de maanden daarvoor als een gek gaat vissen op eigenlijk te kleine en te jonge paling. Deze maatregel zorgt ervoor dat je je toekomst wegvist.
In Friesland loopt -gesteund door Duurzaam Paling Fonds Dupan- het Project Duurzaam Vissen: het hele jaar door vissen, maar wel met een quotum. Decentraal beheer, want de visser staat aan het roer. Vissers hebben de vrijheid hun quotum te vangen wanneer ze dat willen. Zij bewaren het evenwicht in de populatie, evenwicht tussen jonge aanwas en volwassen dieren.
Freerk Visserman is nu nog de enig overgebleven palingvisser en palinghandelaar. Hij draait mee in het Friese Project Duurzaam Vissen. Hij vangt en verkoopt paling zelf, ook veel rechtsreeks aan restaurants. Eén man die de paling panklaar aanlevert. Vergelijk dat eens met de grote palinghandel van vroeger, ten tijde van de familie Visser en de vele palingaken.
Maar, de inspanningen van het duurzaamheidsproject hebben effect. De visstand wordt beter en daarmee de palingvisserij ook. De geplande migratierivier in de Afsluitdijk zal ook zeker meehelpen.